ΛΑΟΣ Αδέσμευτη Καθημερινή Εφημερίδα Νομού Ημαθίας
Πέμπτη, 26 Μαϊου 2005
  
Πρωτοσέλιδο
Τοπικά Νέα
Λαϊκά Σχόλια
Άρθρα Συνεργατών
Πολιτισμός
Εκδηλώσεις
Αθλητικά
Οικονομία
Ελλάδα
Κόσμος

Πρωτοσέλιδο 02.03.2005



Τεύχη σε μορφή PDF


Τροποποίηση συνδρομής
Mobile Planet - Μακροχώρι Βέροιας
Hits 106725
648
Hosts 4978
71
Επισκέπτες 8689
80

3

13.05.2005

"Πολιτιστικές Περιηγήσεις": Σύλλογος Θρακιωτών Μελέτης το "Κωστί" Μελίκης

Στην   Μελίκη εκτός από τους ντόπιους κατοικούν   και 350 περίπου πρόσφυγες Θρακιώτες, 80 οικογένειες, οι οποίοι κατάγονταν από το χωριό  Κωστί  της Βορείου Ανατολικής Θράκης και έχουν ιδρύσει ένα σπουδαίο πολιτιστικό σύλλογο με πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα ..

Από το όνομα του χωριού ,πήρε και το όνομα του ο σύλλογος ο οποίος έχει συσταθεί για να διατηρήσει και να προωθήσει την παράδοση και τον λαϊκό πολιτισμό ο οποίος μεταφέρθηκε εδώ ,από την Θράκη . Πρόεδρος  του   συλλόγου, που   ιδρύθηκε  το 1983 είναι ο γιατρός Κοπατσάρης Θανάσης ο οποίος με τους εκλεκτούς συνεργάτες του που απαρτίζουν το διοικητικό συμβούλιο του συλλόγου, προσφέρουν πολλές συγκινήσεις στα πολιτιστικά δρώμενα της περιοχής .

Στον σύλλογο μας, αναφέρει ο πρόεδρος υπάρχει ένα συγκρότημα εκμάθησης παραδοσιακών χορών που το απαρτίζουν 10-15 άτομα . Κατόπιν ενεργειών του συλλόγου, μας παραχωρήθηκε από την τότε κοινότητα Μελικής ένας πολύ όμορφος χώρος, όπου κτίσαμε την στέγη μας ,γεγονός πολύ σπουδαίο και σημαντικό.

Ο σύλλογος μας δεν κάνει πολλές εκδηλώσεις, θα έλεγα μόνο 3 σπουδαίες, τον ετήσιο χορό μας και τα έθιμα του Καλόγηρου και των Αναστενάρηδων, που τα έφεραν οι γονείς μας στην Μελίκη και εμείς τα συνεχίζουμε.

Το έθιμο του Καλόγηρου ,προηγείται της Καθαρός Δευτέρας και γίνεται την Δευτέρα της Τυρινής με την συμμετοχή πολλών ανθρώπων. Το έθιμο αυτό εντάσσεται μορφολογικά και ιδεολογικά στα πλαίσια των λεγόμενων Κούκερων ή Μπαμπόγερων που γίνονταν στην περιοχή της Θράκης και της Μαύρης Θάλασσας ,κάτι ανάλογο με τους Μωμόγερους των Ποντίων και έχει τις ρίζες του στις προαισθητικές μορφές θεάτρου .Είναι ένα δρώμενο την εποχή που φεύγει ο χειμώνας και έρχεται η άνοιξη.

Τον πρωί έρχονται στην πλατεία του Αγίου Αθανασίου 4-5 άτομα ένθερμοι υποστηρικτές του εθίμου ,κτυπώντας το νταούλι και αρχίζει να μαζεύεται κόσμος .Στήνονται τα τραπέζια ,με τα τσίπουρα ,τους μεζέδες και αρχίζουν να γλεντούν .Το δρώμενο αρχίζει την στιγμή που κάποιος χαράσσει στο έδαφος έναν μαύρο σταυρό ,την λεγόμενη μουτζιά, οπότε δραματοποιείται η κατάσταση και η ανοργάνωτη ομάδα αρχίζει να συγκροτείται σε σύλλογο.

Ενώ χορεύουν αρχίζει η ανάληψη των ρόλων, του Καλόγηρου, του βασιλόπουλου, του βασιλιά και της Κορίτσας που είναι συνήθως ένα αγόρι που φορά ένα παραδοσιακό ένδυμα από το Κωστί. Ο καλόγερος φορά έναν χιτώνα μάλλινο, στην μέση έχει κουδούνια και κρατά σαν σκήπτρο μία σφουγγιά με την οποία χαράσσει τα σπίτια τα οποία επισκέπτονται .Υπάρχουν επίσης και οι Καπιστράδες ή γύφτοι ή σιδεράδες που κρατούν αλυσίδες και ακουμπούν με αυτές τους οικοδεσπότες, για να γίνουν γεροί σαν σίδερο.

Παλαιότερα αν έβλεπαν κατοίκους που δεν ακολουθούσαν τον Καλόγερο, τους έδεναν με αλυσίδες και τους έπαιρναν μαζί τους ή τους ζητούσαν χρήματα ή τους έριχναν στην λάσπη, για να τους τιμωρήσουν. Αυτό ίσχυσε και για αυτούς που δούλευαν και δεν συμμετείχαν στο δρώμενο.

Κοντά στους Καπιστράδες ήταν τα παλικάρια που κουβαλούσαν ένα τρύπιο αυγό, το σύμβολο της γονιμότητας, κρεμασμένο από ένα ξύλο. Η Κορίτσα μαζεύει αυγά  ενώ    ένας κουρέας ,με τον βοηθό του αναλαμβάνουν τα ξυρίσουν τον νοικοκύρη που επισκέπτεται αυτός ο θίασος, πασπαλίζοντάς τον με αλεύρι και τρυπώντας τον με καρφίτσες . Υπάρχουν και τα δαμαλάκια δηλαδή τα παλικάρια, που τραβούν το κάρο και μαζί του τους γεροντότερους που προσπαθούν να τους σταματήσουν.

Ο Καλόγερος κάθεται στον θρόνο του, του προσφέρουν φαγητό και όλοι χορεύουν γύρω του ενώ αρχίζει η περιοδεία στα σπίτια του χωριού. Στα σπίτια μπαίνουν ο βασιλιάς, ο πιο πλούσιος του χωριού, και το βασιλόπουλο, που κερνά κρασί ενώ ο νοικοκύρης προσφέρει χρήματα για την Κορίτσα .Έξω στην αυλή  προσφέρονται στους επισκέπτες, μεζέδες και τσίπουρο. Κάθε χρόνο σε κάθε σπίτι προσφέρουν πάντα τα ίδια πράγματα μαζί με σιτάρι και κριθάρι.

Η νοικοκυρά για να έχουν καλή σοδειά ρίχνει στο πλήθος σιτάρι και κριθάρι, ενώ ο Καλόγερος για τον ίδιο σκοπό ρίχνει νερό στην αυλή και κάνει το σημείο του σταυρού, με την σφουγκιά.
Αφού προσκυνούν το εικονοστάσι φεύγουν από το σπίτι για να επισκεφθούν άλλα, στήνοντας χορούς σε κάθε σταυροδρόμι του χωριού. Πολλές φορές κάποιοι επιχειρούν να κλέψουν την Κορίτσα αλλά τα παλικάρια τους εμποδίζουν.

Αφού γυρίζουν όλο το χωριό, με τον βασιλιά πάνω στο άρμα του πηγαίνουν στην πλατεία του χωριού. Τα δαμαλάκια αρχίζουν συμβολικά να οργώνουν την πλατεία και να την σπέρνουν, λέγοντας διάφορες σκωπτικές ευχές, κάνοντας παραλληλισμούς με τα δημητριακά και τα γεννητικά όργανα των δημοσίων ανδρών. Πολλές φορές τα δαμαλάκια ματιάζονται, οπότε προσκαλούν την ξεματιάστρα του χωριού να τα ξεματιάσει.

Αργότερα πιάνουν τον Καλόγερο, τον ταίζουν, τον ρίχνουν μέσα σε μία γούρνα και τον σκοτώνουν. Έτσι τελειώνει το δρώμενο αλλά συνεχίζεται το γλέντι μέχρι αργά.

Επόμενη γιορτή, με την συμμετοχή του συλλόγου, είναι τα Αναστενάρια που γίνονται στις 21 Μαίου και συγκεντρώνει επίσης πολύ κόσμο και λαμβάνουν χώρα στο κονάκι του συλλόγου.
Το καλοκαίρι με το χορευτικό μας συγκρότημα παίρνουμε μέρος στις εκδηλώσεις του δήμου Μελίκης και άλλων χωριών.

Τα τελευταία χρόνια ο σύλλογος έχει αναπτύξει μία δραστηριότητα προς την αποκατάσταση των σχέσεων με το σημερινό Κωστί.

Συνήθως κάθε Αύγουστο γιορτάζει το Κωστί και το χορευτικό μας συμμετέχει στις εκδηλώσεις που γίνονται εκεί .Ο σύλλογος μας δεν μιλάει για αλησμόνητες ή χαμένες πατρίδες, αλλά για πολιτισμική πατρίδα. Ευθαρσώς διακηρύξαμε ότι πηγαίνουμε στο Κωστί διότι είναι η πολιτισμική μας πατρίδα .Μέσα σε αυτόν τον χώρο αναπτύχθηκε ο λαϊκός μας πολιτισμός, ο οποίος μας μεταδόθηκε και είναι σημαντικό για μας να πάμε εκεί όπου μας επισκέπτονται σαν συγγενείς, και έτσι μας αποδέχονται.

Το Κωστί ήταν το κέντρο των Αναστενάριων στην Θράκη, ανάμεσα σε επτά χωριά. Έχουμε διαπιστώσει ότι οι Βούλγαροι   συνομήλικοι μου, κάθονται με αμηχανία μπροστά στους μύθους και στις ιστορίες που τους έχουν μεταφερθεί για τους Έλληνες, και αισθάνονται άσχημα που κατοικούν σε σπίτια Ελληνικά.

Χαρακτηριστικό είναι ότι έχουν διατηρήσει όλα τα Αγιάσματα τα οποία συντηρούν με ευλάβεια.
Στα άμεσα σχέδια του συλλόγου είναι η δημιουργία ενός τμήματος εκμάθησης λύρας, διότι η μουσική μας εκφράζεται με την Θρακιώτικη λύρα και την γκάιντα αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλοί μουσικοί.

Ο Πιτικόπουλος ο Γιώργος    από το  1960 συμμετέχει σε όλες τις εκδηλώσεις του συλλόγου .Πόσο θα αντέξει ακόμη;

Θέλουμε   επίσης   να   δημιουργήσουμε   ένα   τμήμα   χορού, χωρίς χοροδιδάσκαλο διότι θέλουμε να μεταφερθούν   στους νεώτερους όπως τους χόρευαν οι παλιοί.
Τα οικονομικά μας  είναι καλά .Ο δήμος μας βοηθά όσο μπορεί  και η νομαρχία μας βοήθησε για την κατασκευή του κονακιού.

Με το Κωστί τελείωσε και η περιοδεία μου στον δήμο Μελίκης, ένας δήμος που προσπαθεί για την πολιτιστική  αναβάθμιση της περιοχής με πλούσια πολιτιστικά δρώμενα και διαθέτει αξιόλογους   πολιτιστικούς συλλόγους.

Επειδή όμως  η  Μελίκη  βρίσκεται  στον  δρόμο ενός τουριστικού τόπου όπως η Βεργίνα, θα μπορούσε  να επισπευσθεί η δημιουργία ενός λαογραφικού μουσείου το οποίο θα μπορούσαν να επισκεφθούν οι διερχόμενοι επισκέπτες της περιοχής, γεγονός που θα βοηθούσε ίσως και στην οικονομία της πόλης.

Γιώργος Κοτζαερίδης

« Μάιος » « 2005   *
Δε Τρ Τε Πέ Πα Σά Κυ
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031     
26.05.2005

» Δίκη στη Βρετανία ίσως δημιουργήσει προηγούμενο για την επιστροφή των Μαρμάρων
» "Πολιτιστικές Περιηγήσεις": ΜΕΑΣ Πανοράματος "Δημόκριτος" του Δήμου Βέροιας
24.05.2005

» Δεξίωση στο Μέγαρο Μαξίμου για τα μέλη της ελληνικής αποστολής στη Eurovision
» Οι «Παλιάτσοι», αντί της «Μήδειας», στο Ηρώδειο τον ερχόμενο Σεπτέμβριο
22.05.2005

» Στον Μίκη Θεοδωράκη το διεθνές βραβείο μουσικής για το 2005
» Number One της Ευρώπης η Ελλάδα
20.05.2005

» Με Μίμη Πλέσσα ξεκινούν οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Αθηνών στο Ηρώδειο
19.05.2005

» ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ: Σύλλογος Κρητικών Ημαθίας του Δήμου Βέροιας
18.05.2005

» Πειρατεία και διανομή ταινιών, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της ΕΕ
» Απολιθώματα 30 εκατ. ετών αποκάλυψε η υπερχείλιση του ποταμού Έβρου
17.05.2005

» Θρησκευτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις για τους Αγ. Κων/νο και Ελένη στο Δήμο Απ. Παύλου
14.05.2005

» Ρεκόρ προσφορών στον Sotheby's για έργα των Λύτρα και Βολανάκη
13.05.2005

» Γκας Βαν Σαντ, Εγκογιάν και Κομπαγιάσι αφήνουν καλές εντυπώσεις στις Κάννες
10.05.2005

» Επιστροφή μεγάλων ονομάτων στο 58ο Φεστιβάλ των Καννών
05.05.2005

» Με Μίμη Πλέσσα ξεκινούν οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Αθηνών στο Ηρώδειο
© Εφημερίδα Λαός 2005